U Srbiji će danas, 9. maja, brojnim manifestacijama biti obeležen državni praznik - Dan pobede nad fašizmom u Drugom svetskom ratu.
U okviru kompleksa Groblja oslobodilaca Beograda u Drugom svetskom ratu sutra u 11.30 sati biće održana ceremonija polaganja venaca i odavanja visokih državnih i vojnih počasti.
U ceremoniji će učestvovati predstavnici Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, Ministarstva odbrane, Grada Beograda, SUBNOR-a Srbije, kao i ambasade Ruske Federacije, Ukrajine, Belorusije, Azerbejdžan i Kazahstana u Srbiji, najavio je vladin Odbor za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova.
Zatim će, u 13.30 sati kod Spomenika sovjetskim veteranima na Avali biti održana ceremonija polaganja venaca i odavanja počasti.
U organizaciji Odbora u 20 sati u Velikoj sali Kolarčeve zadužbine biće održana svečana akademija posvećena 9. maju - Danu pobede nad fašizmom. Praznik će biti obeležen i svečanostima i okupljanjima kraj vojnih memorijala i mesta stradanja u opštinama i gradovima širom Srbije, kao i u inostranstvu.
Takođe, u Beogradu će danas četvrti put za redom biti organizovan svečani marš Besmrtnog puka, nakon čega će biti održan veliki koncert istaknutih ruskih i srpskih umetnika i ansambala.
Gosti manifestacije Besmrtni puk biće visoki zvaničnici Ruske Federacije predsednik Odbora za spoljnu politiku Saveta Federacije Rusije Konstantni Kosačov i predsednik Odbora za socijalnu politiku Saveta Federacije Rusije Valerij Rjazanski.
Svečani marš Besmrtnog puka počeće ispred Spomen parka oslobodiocima Beograda i kretaće se ulicama Ruzveltovom i Bulevarom Kralja Aleksandra, sve do Skupštine grada Beograda, ispred koje će u 17.30 časova biti održan svečani koncert, koji organizuje Ruski dom iz Beograda uz podršku Grada Beograda i Vlade Grada Moskve.
Nakon svečanog koncerta, na platou ispred Skupštine Grada Beograda, za građane glavnog grada, ali i cele Srbije, koji će tog dana biti u Beogradu, biće priređena besplatna projekcija na otvorenom najnovijeg filma Miloša Bikovića „Balkanska međa”.
ZAŠTO OBELEŽAVAMO DAN POBEDE?
Širom Evrope danas će biti obeležen 9. maj kao Dan pobede nad fašizmom i Dan Evrope, u znak sećanja na završetak Drugog svetskog rata u Evropi 1945. godine i početak stvaranja Evropske unije, pet godina kasnije. Ove godine obeležava se 74. godišnjica završetka Drugog svetskog rata i 69 godina od pokretanja inicijative za stvaranje današnje Evropske unije.
Ta dva važna događaja u istoriji Evrope, kao i svake godine, biće obeležena nizom manifestacija i odavanjem pošte žrtvama fašizma i palim borcima u Drugom svetskom ratu.
Nakon šestogodišnjeg oružanog sukoba koji je otpočeo 1. septembra 1939. godine napadom nacističke Nemačke na Poljsku, Drugi svetski rat na evropskim prostorima okončan je 9. maja 1945. godine stupanjem na snagu bezuslovne kapitulacije oružane sile Trećeg rajha.
Drugi svetski rat predstavlja najveći i po obimu stradanja najtragičniji oružani sukob u istoriji čovečanstva. Samo na prostoru Jugoslavije tokom četiri ratne godine stradalo je više stotina hiljada civila i pripadnika partizanskih odreda.
Naime, 9. maja 1945. (po moskovskom vremenu) godine sovjetski maršal Žukov ratifikovao je ispred Saveznika sporazum o nemačkoj kapitulaciji, koji je dan ranije u ime Trećeg rajha potpisao nemački feldmaršal Vilhelm Kajtel.
Počev od tada, ovaj dan se svečano obeležava u velikom broju zemalja sveta, i to u Rusiji, Jermeniji, Azerbejdžanu, Belorusiji, Gruziji, Kazahstanu, Kirgistanu, Moldaviji, Tadžikistanu, Turkmenistanu, Ukrajini, Uzbekistanu i Izraelu od 2000.
Jugoslavija je bila rasparčana od strane okupacionih armija, dok je na značajnom delu njene teritorije uspostavljena marionetska Nezavisna država Hrvatska čije su vlasti već u aprilu 1941. godine otpočele sa organizovanim zločinima nad Srbima, Jevrejima, Romima i antifašistima.
Organizovani, oružani otpor tada najvećoj vojnoj sili u Evropi otpočeo je već tokom leta 1941. godine kada je došlo do izbijanja ustanka protiv okupatora i kvislinga, da bi se borbe nesmanjenim intenzitetom nastavile sve do jeseni 1944, odnosno do proleća 1945. godine.
Masovna stradanja civila u Jajincima, Kraljevu, Kragujevcu, Starom Sajmištu, Novom Sadu, Nišu i drugim naseljima širom Srbije ostala su zastrašujuće svedočanstvo rata na njenom tlu. Istorija je ta nedela videla i osudila kao zločin protiv humanosti.
Drugi svetski rat na teritoriji okupirane Evrope i Jugoslavije ostavio je za sobom tragične posledice masovnog stradanja nedužnih, materijalnih razaranja, građanskog sukoba, istinske antifašističke borbe i organizovanog oružanog otpora, ali i saradnje sa okupacionim snagama.