Strahovito nasilje, etnički i verski motivisano, albanskih ekstremista nad Srbima u AP Kosovo i Metohija dogodilo se pre 21 godinu, 17. i 18. marta 2004. godine.
U erupciji nasilja Albanaca nad Srbima ubijeno je tada 16 Srba, stotine su povređene, hiljade proterane, a uništeno je više od 1 000 objekata, kuća, crkava, manastira. Tokom "Kristalne noći" kosmetskih Albanaca nad Srbima, kako se izrazio jedan od zvaničnika KFOR, marta 2004, sa Kosova i Metohije proterano je 4.012 Srba.
Tokom nereda su Albanci najpre u Kosovskoj Mitrovici, a zatim i u drugim delovima Kosova i Metohije, ubili najmanje osmoro i proterali više od 4.000 Srba, i uništili ili oskrnavili više od 35 crkava i manastira.
Patrijarh Srpske pravoslavne crkve (SPC) Porfirije služiće pomen stradalima u Sabornoj crkvi Svetog arhangela Mihaila u Beogradu, u 12 sati.
Povod za napade bila je nesreća u kojoj su se tri dečaka albanske nacionalnosti utopila u reci Ibar u selu Čabra u Ibarskom Kolašinu, za šta su Albanci optužili Srbe.
Foto: Printscreen YouTube/Косово и Метохија
Tog dana, 17. marta 2004. godine etnički je očišćeno šest gradova i devet sela, a domove je napustilo više od 4.000 Srba.
Povređeno je više od 1.000 ljudi, među njima i desetine pripadnika međunarodnih snaga.
Zapaljeno je ili teško oštećeno oko 1.000 kuća u vlasništvu Srba, deset škola u većinski srpskim sredinama, kao i domovi zdravlja, pošte i druge institucije države Srbije.
Za 48 sati zapaljeni su Bogorodica Ljeviška, Prizrenska Bogoslovija i Hram Svetog Đorđa, Crkva Hrista Spasa i konak manastira Svetih Arhangela kod Prizrena, miniran je manastir Svetih Kozme i Damjana u Zočištu, kao i manastir Devič nadomak Srbice.
Foto: Printscreen YouTube/Косово и Метохија
U južnom delu Kosovske Mitrovice zapaljena je Crkva Svetog Save, u Prištini je zapaljena Crkva Svetog Nikole, a u Podujevu je polomljen krst sa kupole Crkve Svetog Andreja Prozvanog. Za dva dana oskrnavljeno je ili potpuno uništeno 35 crkava i manastira, a nestalo je ili oštećeno više od 10.000 vrednih fresaka, ikona, putira i mnogo drugih crkvenih relikvija. Srbi su proterani iz Kosova Polja, Obilića, Plemetine, Lipljana, Uroševca, Đakovice, Gnjilana a po drugi put iz svojih domova morali su da beže i Srbi iz Belog Polja kod Peći, gde su ponovo zapaljene sve povratničke kuće.
Organizatori napada na Srbe nisu kažnjeni, a pojedinci koji su učestvovali u progonu, osuđeni su na minimalne zatvorske kazne.
Foto: TV Pink Printscreen
Direktor Kancelarije vlade Srbije za Kosovo i Metohiju Petar Petković ocenio je u jučerašnjem autorskom tekstu za list Politika da je nasilje koje je izbilo 17. marta "bilo toliko masovno da je jasno da nije moglo biti spontano". Prema njegovim rečima, iza tog nasilja su stajale "decenije naučene mržnje, koja je hranjena, negovana i očigledno podstrekivana od strane spoljnog faktora".
"Mučki je ubijeno devetoro Srba, ranjeno više stotina njih, a proterano više od 4.000 naših sunarodnika. Etnički je očišćeno šest srpskih gradova i devet sela, porušeno, zapaljeno ili oštećeno 935 srpskih kuća, desetina objekata javne namene, škola, bolnica i oštećeno 35 hramova i crkava SPC", naveo je Petković.
Autor: Aleksandra Aras
