Eparhija raško-pizrenska: Još jedan korak u brisanju identiteta srpskog naroda i crkve na KiM

Temelji srpskog manastira Bogorodice Hvostanske u mestu Studenica, ograđeni su, a na tabli je na albanskom jeziku napisano da je reč o bazilici, rekli su ranije meštani za Tanjug.

Eparhija u saopštenju ističe da je reč o jednom od naznačajnijih lokaliteta SPC na Kosovu i Metohiji i drevnom sedištu Hvostanske episkopije od 1219. godine i ukazuje da nasrtaj na verske objekte koji predstavljaju temelj postojanja i opstanka SPC na Kosovu i Metohiji, bez obzira na političke prilike, predstavlja ništa drugo nego otvoreni akt represije, kršenja verskih i ljudskih prava i izaziva direktnu etničku i versku netrpeljivost.

Eparhija ukazuje da je, posle nedavnog pokušaja zauzimanja crkve SPC u selu Rakitnica kod Podujeva, nakon čega tzv. kosovska policija, protivno svim zakonima, nije htela ni da pokrene istragu, i nedugo posle toga, proglašavanja crkve u selu Vinarce kod Kosovske Mitrovice za rimokatoličku crkvu pod "brigom" ministarstva kulture u Prištini, najnoviji slučaj "preuzimanja" ostataka manastira Bogorodice Hvostanske s pravom izazvao oštre reakcije u stručnoj javnosti i među vernim narodom SPC.

- Sve se ovo dešava neposredno u jeku medijskog prekrajanja istorije hrama Bogorodice Ljeviške u Prizrenu u prištinskoj "Kohi" i opštem zamahu agresivnog istorijskog revizionizma i brisanja tragova Srpske Pravoslavne Crkve na ovim prostorima od strane kosovskih vlasti - naglašava Eparhija.

Ističe da, iako je nekoliko srednjovekovnih hramova SPC na KiM i obnovljeno i prošireno na temeljima ranijih zapustelih ili oštećenih rano-vizantijskih sakralnih objekata pre 800 i više godina, niko nema pravo da na ovakav brutalan način sada preuzima i preimenuje crkve koje vekovima predstavljaju temelj identiteta srpskog naroda i Crkve, koja ih je čuvala i molila se u njima i dovodi SPC u situaciju da mora da dokazuje ono što je sadržano u brojnim dosadašnjim arheološkim istraživanjima, nalazima, artefaktima, istorijskim zapisima i svedočanstvima u regionu i u svetskoj javnosti, a pogotovo u sakralnom i liturgijskom kontinuitetu koji SPC ima na ovim prostorima.

Eparhija dodaje da treba samo zamisliti kakva bi bila reakcija u evropskim zemljama da verski objekti koji su podignuti na temeljima antičkih paganskih svetilišta ili ranijih sakralnih objekata drugih denominacija, preko noći postanu meta aproprijacije od strane političkih vlasti koje bi to radile iz ideoloških razloga i ukazuje da bi takvo ponašanje našlo na otvorenu osudu javnosti i zasigurno se našlo na meti zakonskih regulativa koje zabranjuju takvo ponašanje

- Da li treba da čekamo da kosovske vlasti jednog dana ukinu i samu Srpsku Pravoslavnu Crkvu kao što su to činile ateističke vlasti u više komunističkih zemalja gde su bogoslužbeni objekti zatvarani, pretvarani u muzeje ili varvarski rušeni i skrnavljeni u ime bezbožne ideologije? Takvo ponašanje nema i ne sme da bude tolerisano u 21. veku, posebno imajući u vidu obaveze koje je Priština preuzela pred zapadnim zemljama od 2008. godine, ali i odredbe Rezolucije 1244 UN gde se jasno pominje očuvanje srpskog nasleđa - naglašava se u saopštenju.

Eparhija postavlja pitanje po kojoj logici oni koji bez ikakve rezerve glorifikuju oružane grupe i njihove ideološke sledbenike koji su učestvovali u sistematskom uništavanju desetina srpskih pravoslavnih hramova i više stotina grobalja od 1999, posebno u toku pogroma 2004. godine, mogu da ubede srpski narod i svet u svoje „dobre namere“ da zaštite duhovnu i kulturnu baštinu SPC ili da te hramove, čije su rušenje podsticali, proglašava za svoje.

- Našoj Crkvi se svakim danom negiraju osnovna prava, sloboda pristupa pojedinim objektima, dok više medija i tabloida na albanskom jeziku promovišu krajnje jednostrane istorijske narative koji ne počivaju na istorijskim činjenicama nego na selektivnim tumačenjima istorije i grubim reinterpretacijama, pri čemu se izostavljaju vekovi postojanja ovih crkava i manastira koje su mnogi Albanci poštovali i čak čuvali. Takvo ponašanje neposredno poziva na otvoreni progon i ponavljanje vandalizma koji je izvršen nad našom crkvom nakon rata 1999. godine i koji se sada nastavlja represivnim merama i negiranjem prava srpskom narodu i Crkvi od strane kosovskih vlasti - ističe se u saopštenju.

Ukazuje se da je SPC sa svojim sakralnim objektima značajno obeležila istoriju Kosova i Metohije i to u tolikoj meri da su sva četiri UNESKO spomenika svetske kulturne baštine na ovom prostoru hramovi iz srpskog, nemanjićkog perioda.

Te svetinje su istovremeno i stavljene na listu ugrožene svetske baštine i 25 godina se nalaze pod oružanom zaštitom zbog realnih bezbednosnih opasnosti.

Umesto da ovi objekti budu poštovani, suočavamo se sa situacijom da je njihov opstanak nemoguć bez oružane zaštite i da se preko noći mogu ograditi i preimenovati u nešto što nikada nisu bili, navodi Eparhija.

Ističe da je negiranje verskih prava koje vodi brisanju ili grubom menjanju istorije potpuno u suprotnosti sa osnovnim temeljima demokratskih društava i da je, uz sve druge primere kršenja prava SPC, nepriznavanja odluka najviših sudova i sistematsko uništavanje srpskih svetinja, posebno od 1999. godine nadalje, neposredan pokazatelj da kosovske vlasti očigledno ne vide ni mesta ni budućnosti za srpski narod i SPC na ovom prostoru.

Najnoviji slučaj korišćenja mašinerije za postavljanje ograde oko lokaliteta Bogorodice Hvostanske bez ikakve komunikacije sa Srpskom Pravoslavnom Crkvom, za koju se zna da je jedna od njenih najvažnijih lokaliteta i postavljanje natpisa samo na albanskom jeziku u kome se izostavlja osam vekova istorije tog važnog verskog sedišta, još jedan je primer koji pokazuje stvarne namere i metode kosovskih vlasti, koje neskriveno žele stvaranje etnički čistog Kosova i nestanak Srpske Pravoslavne Crkve i njenih vernika.

Sve što se pouzdanije zna o Bogorodici Hvostanskoj jeste upravo ono što je vezano za njen istorijat s početka 13. veka, počevši od arhitekture, nađenih materijalnih tragova, kao i brojnih pisanih svedočanstava u sačuvanoj literaturi srednjeg veka, kao što je slučaj sa drugim srednjovekovnim arheološkim lokalitetima na prostoru Kosova i Metohije.

Sam lokalitet je, kako se priznaje i na natpisu koji je postavljen na albanskom jeziku, detaljno istražen od strane srpskih eminentnih istoričara i arheologa koji su pronašli i sačuvali brojne artefakte, kao što je Rodopovo zvono iz 15. veka i razne druge predmete koji svedoče o identitetu ove svetienje, ukazuje se u saopštenju.

Zato Eparhija raško-prizrenska odlučno apeluje na lokalne i međunarodne predstavnike na KiM da se zaustavi proces politizacije i selektivne prezentacije duhovne i kulturne baštine SPC, koja na ovim prostorima kao autokefalna crkva postoji i deluje 800 godina i duboko je povezana sa istorijom ovog regiona.

Revizija drugih crkava i manastira SPC na Kosovu i Metohiji predstavlja proces koji duboko ugrožava etničke i verske odnose u širem regionu i vodi brisanju jednog viševekovnog identiteta srpskog naroda i aproprijaciji njegove baštine koja je preživela više stotina godina osmanske vlasti i dva svetska rata, naglašava se u saopštenju.