Kolaboracija Event Horizon Telescope (EHT) objavila je novu fotografiju M87*, supermasivne crne rupe u središtu galaksije Messier 87, koristeći se podacima iz istraživanja obavljenih u aprilu 2018. godine.
Na njoj se vidi već poznati "prsten", koji je iste veličine kao 2017. i okružuje duboku središnju depresiju, takozvanu senku crne rupe.
Ono što je zanimljivo je da se pogled promenio i da se najsjajniji deo prstena pomerio za oko 30 stepeni u u poređenju sa istraživanjima iz 2017. godine, što je u skladu s teoretskim razumevanjem varijabilnosti turbulentnog materijala oko crnih rupa. Da ne bi bilo zabune, prva fotografija crne rupe u istoriji objavljena je u aprilu 2019. godine, nakon višegodišnjeg rada, dugotrajnih posmatranja i obrade velike količine podataka.
Dalja analiza omogućila je da se prikaže kako se crna rupa menja tokom vremena. Kao što se da primetiti, najsvetlija tačka na prstenu menja svoj položaj, a to se događa zbog varijacija u njenom okruženju, kao što su snaga magnetskih polja crne rupe, brzina i njen nagib. Poluprečnik crne rupe zavisi od njene mase.
Fotografija M87* iz 2018. skoro je identična onoj iz 2017. Svetli prsten je iste veličine, kao i tamno središnje područje. Masa i udaljenost M87* neće se značajno povećati tokom ljudskog veka, stoga opšta teorija relativnosti predviđa da bi prečnik prstena trebao ostati isti iz godine u godinu.
- Fascinantno svojstvo crne rupe je to što njen prečnik zavisi o samo jednoj stvari - njenoj masi - rekla je Nitika Jadlapalli Jurk iz NASA-inog instituta Džet Propulsion Laboratori.
Uočene velike promene na "crnoj rupi". pic.twitter.com/kJpPAKxsnN
— Arsil (@arsagarson) 19. јануар 2024.
- Prema opštoj teoriji relativnosti, budući da M87* ne nakuplja materijal koji bi velikom brzinom povećao njenu masu, njen će poluprečnik ostati prilično nepromenjen tokom ljudske istorije. Uzbudljivo je videti kako naši podaci potvrđuju ovo predviđanje - dodala je.
Promene na prstenu
Iako se veličina senka crne rupe nije promenila između 2017. i 2018, to se ne može reći za položaj najsvjetlijeg područja na prstenu koje se zarotiralo za oko 30º u smeru suprotnom od kazaljke na satu.
- Najveću promenu, onu na prstenu, predvideli smo još 2019. kada smo objavili prve rezultate - rekao je astrofizičar Brii Džater.
- Dok opšta teorija relativnosti ukazuje na to da bi veličina prstena trebala ostati prilično fiksna, emisija iz turbulentnog akrecijskog diska oko crne rupe uzrokovaće da se najsvetliji deo prstena 'ljulja' oko središta. Ove promene nam mogu pomoći u boljem razumevanju teorija o magnetnom polju i plazmi u okruženju crne rupe - dodao je.
Istraživanje naziva The persistent shadow of the supermassive black hole of M 87 objavljeno je u časopisu Astronomy & Astrophysics.
