Svako ko je nekada prolazio Novim grobljem u Beogradu nije mogao a da ne primeti veliku kamenu piramidu, sa masivnim, crnim vratima. Ovo je zapravo grob jednog od najvećih srpskih komediografa – Branislava Nušića.

Branislav je rođen 20. oktobra (8. oktobra po julijanskom kalendaru) 1864. godine u Beogradu, nedaleko od Saborne crkve, u kući na čijem je mestu danas Narodna banka Srbije, kao Alkibijad Nuša, od oca Đorđa i majke Ljubice. Njegov otac je bio ugledan trgovac, ali je ubrzo nakon Nušićevog rođenja izgubio bogatstvo, te se porodica preselila u Smederevo. Branislav je tamo proveo svoje detinjstvo, pohađao osnovnu školu i dve godine gimnazije, a maturirao je u Beogradu.

Još kao jako mlad postao je član Radikalne stranke. Sa dvanaest godina, Nušić beži od kuće, kako bi se pridružio vojsci u Srpsko-turskom ratu, ali ga gradski policajac ubrzo vraća kući. Prva knjiga koju je Nušić objavio bile su "Pripovetke jednog kaplara", zbirka kratkih priča i crtica nastalih na osnovu priča iz rata. Iako mu je ovaj rukopis bio "uhapšen", on nastavlja u ovom stilu, pa tako "Sumnjivim licem" ismeva policijski aparat, u kom vladaju korupcija, ksenofobija i karijerizam.

Nušić je operisan 1937. godine, a peminuo je 19. januara 1938. Tog dana fasada zgrade beogradskog Narodnog pozorišta bila je uvijena u crno platno. O njegovom burnom životu snimljena je televizijska drama "Neozbiljni Branislav Nušić" 1986. godine.

Oko kuće u kojoj počiva Branislav Nušić već godinama se pričaju svakavke priče, a ovakvu grobnicu osmislio je sam Nušić još za života.

U vezi sa Nušićevim nadgrobnim spomenikom plele su se razne priče, koje do danas zapravo ostaju na nivou neproverenih anegdota ili čak nepouzdanih i neproverenih informacija koje pomalo liče na teorije zavere. Ustvari, ništa o pravim razlozima zašto je spomenik baš takav ne možemo tvrditi sa stopostotnom sigurnošću - priča književnica Neda Kovačević, dobar poznavalac prestoničkih dešavanja i žena koja već godinama radi na popisivanju beogradskih spomenika.

Prema jednoj verziji priče, Nušić je bio član masona, tajnog društva čiji je simbol piramida. Prema drugoj, pak, Branislav je tražio baš ovaj oblik da bi na taj način izbegao mogućnost da mu se neko “uneredi na grobu”. 

Ne treba zaboraviti da su u obliku piramide – od komada naslaganog kamenja u tom obliku načinjeni i mnogi spomenici palim ratnicima nakon Balkanskih i Velikog rata kod nas, a da je i Nušićev sin jedinac jedan od njih. Strahinja Ban, dobrovoljac, poginuo je kao pripadnik Skopskog đačkog bataljona – objašnjava Neda Kovačević i dodaje da su humor i smeh bili u stvari Nušićev vid borbe sa surovim trenucima koje mu život neprestano priređivao.

Autor: R.L.