Privatne penzije su za mnoge ljude u Srbiji odličan način obezbeđivanja egzistencije u starosti, što smatraju i mladi. Potvrdu toga predstavljaju najnoviji podaci NBS - da je sve veći procenat mladih ljudi ispod 19 godina koji su postali članovi nekog dobrovoljnog penzionog fonda, dok je prosečna starost korisnika istih oko 48 godina.
Danas ljudi sve češće razmišljaju o sopstvenom biznisu, pa samim tim i o privatnom penzionom osiguranju. Na taj način žele da imaju veću kontrolu nad svojim finansijama i spremni su da mesečno izdvoje u proseku i do 5.000 dinara u ove svrhe.
Iz NBS odgovaraju na ključna pitanja koja oslikavaju stanje u našoj zemlji kada je reč o privatnim penzijama i daju korisne savete za one koji žele da se otisnu u ove vode.
Koliko je građana Srbije uplaćivalo u privatne penzijske fondove tokom 2023. godine?
- Dobrovoljni penzijski fondovi predstavljaju dopunu državnog penzijskog fonda u cilju očuvanja standarda građana nakon odlaska u penziju. Za ulaganje u dobrovoljne penzijske fondove se tokom 2023. godine opredelilo više od 220 hiljada građana Srbije, koji su ukupno imali preko 304 hiljade ugovora o članstvu u jednom ili više fondova.
Da li je porastao broj korisnika privatnih fondova u proteklih 10 godina?
- Broj korisnika dobrovoljnih penzijskih fondova raste iz godine u godinu, što potvrđuje i podatak da je broj članova dobrovoljnih penzijskih fondova na kraju 2023. godine za 20,3% veći u odnosu na kraj 2013. godine. Samim tim postoji veliki potencijal za dalji rast, imajući u vidu da je tek svaki deveti zaposleni građanin Srbije član nekog od sedam dobrovoljnih penzijskih fondova.
Koliko se u proseku mesečno uplaćuje u dobrovoljne penzijske fondove?
- Prosečni mesečni iznos uplata doprinosa po korisniku, od početka poslovanja dobrovoljnih penzijskih fondova u našoj zemlji (2006. godine) do kraja 2023. godine, kretao se u rasponu od 3.281 dinara do 5.105 dinara.
Kolika je prosečna starost korisnika privatnog penzijskog osiguranja?
- Prosečna starost članova dobrovoljnih penzijskih fondova na kraju 2023. godine iznosila je oko 48 godina, s tim da je najveći broj članova (čak 62 odsto) starosti od 40 do 60 godina.
Da li se pomerila starosna granica, odnosno koji procenat mladih uplaćuje ovakvo osiguranje?
- Značajan broj mladih se odlučuje za uplaćivanje privatne penzije kao vida štednje za starost, odnosno za članstvo u nekom od dobrovoljnih penzijskih fondova. Tako su na kraju 2023. godine članovi između 20 i 40 godina starosti činili oko 23 odsto ukupnog broja korisnika, a 757 članova dobrovoljnih penzijskih fondova bilo mlađe od 19 godina.
Koji su saveti NBS o ulaganju u privatne penzijske fondove?
- Planiranje privatne penzije zavisi od različitih ličnih okolnosti ili nekih opštih tržišno-ekonomskih kretanja (kamatne stope, inflacije). Zato je prvi korak zainteresovanih lica da utvrde koliko mogu da izdvajaju za ovaj vid dodatne štednje za starost. Narodna banka Srbije je na internet stranici u delu „Dočekajte spremni odlazak u penziju“ ukazala na bitne aspekte koje treba imati u vidu prilikom donošenja odluke o privatnoj penziji.
Nakon januarskog povećanja penzija prosečna januarska penzija će nakon ovog usklađivanja iznositi 45.775. dinara. Sa ovim uvećanjem penzije će biti povećanje za dodatnih oko 5.600 dinara.
Tako se primer penzije sa 15 godina radnog staža penje na 28.527 dinara. Najniže penzije za zaposlene iznosiće oko 25.000 dinara, a iz kategorije poljoprivrednika oko 19.600.
Penzije od 60.000 dinara nakon usklađivanja od 5,5 i 14,6 odsto će iznositi 72.542 dinara.
Penzije od 100.000 dinara nakon usklađivanja od 5,5 i 14,6 odsto će iznositi 120.903 dinara.
Najviši iznos penzije za januar 2024. godine će iznositi 229.745,34 dinara.
